Nadzwyczajne i mało znane skarby oraz zabytki, które kryją muzea całego świata XIII

#2. Szturmak Henryka II, króla Francji, ok. 1550 r.

#3. Indiańskie pudełko w kształcie domu, rejon Wielkich Jezior, prawdopodobnie plemię Ojibwa/Cheppawa, ok. 1885-1910 r.

Poniżej flet z tego samego rejonu, datowany na 1850 r.

#4. Światowid ze Zbrucza - kamienny posąg, pochodzący z ok. IX-X w., wydobyty w 1848 roku z rzeki Zbrucz w pobliżu wsi Liczkowce koło Husiatyna na Podolu

Posąg wykonany jest z wapienia, ma wysokość 2,57 m, posiada niemal kwadratowy przekrój szerokości 29-30 cm i waży ok. pół tony. Obecnie (od 1851) znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie.

#5. Mosiężny, arabski przyrząd geomantyczny, ok. 1241-42 r.

Geomancja to pseudonauka o wykorzystywaniu "pozytywnych energii" Ziemi i kosmosu dla własnych korzyści. Powyższe urządzenie "obliczało" układy kropek o różnych znaczeniach, przypisanych do planet, żywiołów, znaków zodiaku i części ciała. Wielu uczonych pisało o geomancji, ale żaden nie odniósł się do urządzenia tego typu. Jednym z określeń geomancji w języku arabskim jest 'ilm al-raml, czyli "nauka o piasku"; początkowo układy kropek były odczytywane rysikiem na piasku. Geomanta odczytywał i interpretował te układy, podając klientowi swoje "przepowiednie". Powyższe urządzenie wydaje się być rozwinięciem tej techniki.

Klient lub geomanta najpierw przekręcał pierwsze cztery koła, otrzymując do interpretacji cztery zestawy kropek. Z tych czterech geomanta uzyskiwał kolejnych dwanaście, używając pokręteł poniżej. Do interpretacji uzyskanego wzoru używano półkola na dole i klient uzyskiwał odpowiedź na swoje pytanie (np. "Czy powinienem poślubić X?", "Czy mój biznesplan się powiedzie" itp.).

#6. Figurka portugalskiego żołnierza, pochodząca z Królestwa Beninu, XVI w.

#7. Hełm Waffen-SS z Afrika Korps, przełom lat 1940-1941

#8. Chimera z Arezzo – rzeźba z brązu (o wysokości 80 cm) z V w. p.n.e.

To jeden z najbardziej znanych przykładów sztuki etruskiej. Rzeźba jest przechowywana w Narodowym Muzeum Archeologicznym we Florencji. W mitologii greckiej Chimera pustoszyła Licję. Na rozkaz Jobatesa, króla Licji, z pomocą Pegaza Chimera została zgładzona przez Bellerofonta.

#9. Notatki Thomasa Jeffersona sporządzone na kości słoniowej

Były wielokrotnego użytku - zapisane pomysły można później skopiować na kartkę, a tabliczki wyczyścić i używać ponownie.

#10. Ceremonialny sztylet z XVIII w., pochodzący ze Wschodniego Tybetu, obecnie w zbiorach Los Angeles County Museum of Art

#11. Kieszonkowy globus z 1715 r.

Ma średnicę ok. 7 cm. Zawiera w środku sferę armilarną ze znakami zodiaku i małym Słońcem pośrodku, a na wewnętrznych ścianach widoczna jest mapa nieba.

#12. Stela Naram-Sina – kamienna płyta upamiętniająca zwycięstwo akadyjskiego króla Naram-Sina (ok. 2254-2218 p.n.e.) nad górskim ludem Lulubejów; zbiory Luwru

Stela wykonana jest z różowego wapienia, ma wysokość 2 metrów i szerokość 1,05 metra. Ukazane zostało na niej zwycięstwo akadyjskiego króla Naram-Sina nad Satunim, królem Lulubejów - ludu z gór Zagros. Scena na steli przedstawia akadyjską armię wspinającą się po stromych, zalesionych zboczach gór Zagros. Zwycięska armia pokonuje wszelki opór - pokonani wrogowie bądź proszą o litość, bądź leżą martwi pod stopami żołnierzy akadyjskich.

#13. Złoty ryton z achemenidzkiej (550-330 r. p.n.e.) Persji, odkryty w Ekbatanie, w zbiorach Narodowego Muzeum Iranu

Ryton to starożytne naczynie do picia wina, zazwyczaj w kształcie rogu lub głowy zwierzęcej. Wykonywane było z gliny lub metalu i zdobione dekoracją malarską bądź reliefową z wizerunkiem głowy ludzkiej lub zwierzęcej. Poniżej ryton hetycki ze srebra.

#14. Urna z wizerunkami pantery i ludzkich czaszek, kultura Majów, Gwatemala, ok. 600-900 r.

#15. Nautilus (puchar) z XVIII-XIX w., Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie

Nautilus to puchar z czaszą z muszli głowonoga Nautilus pompilius. Muszle były płaskorzeźbione, niekiedy bardzo bogato polichromowane. Sama koncha ujęta była w srebrną, cynową lub złotą oprawę zdobioną emalią. Uzupełnieniem kompozycji były ażurowe lub kuliste nodusy, często wysadzane kamieniami szlachetnymi lub perłami.

Poniżej niemiecki nautilus z XVI w., znajdujący się w zbiorach zamku Sforzów w Mediolanie.

<<< W poprzednim odcinku